Λεμφώματα
Στο αίμα κυκλοφορούν τα λεμφοκύτταρα, τα οποία ανήκουν στην ομάδα των λευκών αιμοσφαιρίων και διαχωρίζονται στα Β λεμφοκύττταρα τα Τ λεμφοκύτταρα και τα κύτταρα φονείς (Natural Killers, NK). Όλα τα λεμφοκύτταρα προέρχονται από τον μυελό των οστών, αλλά στη συνέχεια διαφοροποιούνται στους λεμφαδένες για να εξελιχθούν στην τελική λειτουργική μορφή τους.
Η διαφοροποίηση των λεμφοκυττάρων στους λεμφαδένες περιλαμβάνει διαδικασίες πολλαπλασιασμού και ωρίμανσης των λεμφοκυττάρων με στόχο να επιβιώσουν μόνο τα ώριμα και λειτουργικά λεμφοκύτταρα.
Ωστόσο, η διαφοροποίηση των λεμφοκυττάρων μπορεί να αποκλίνει από το φυσιολογικό και να οδηγήσει στο ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό και την επιβίωση ενός παθολογικού πληθυσμού λεμφοκυττάρων που συχνά ονομάζουμε νεοπλασματικό κλώνο και προκαλεί διήθηση και διόγκωση των λεμφαδένων. Στην κλινική πρακτική τα νοσήματα αυτά ονομάζονται Λεμφώματα.
Νεοπλάσματα από Λεμφοκύτταρα /Λεμφώματα
Ο όρος νεοπλάσματα από Λεμφοκύτταρα ή αλλιώς Λεμφώματα, περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα νοσημάτων που διαχωρίζονται στα νεοπλάσματα από Β λεμφοκύτταρα, στα νεοπλάσματα από Τ λεμφοκύτταρα και στα νεοπλάσματα από κύτταρα φονείς (Non Hodkgin Λεμφώματα).
Λέμφωμα Hodgkin
Στην ίδια κατηγορία ανήκει και Λέμφωμα Hodgkin, το οποίο έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και πλέον ονομάζεται νόσος Hodgkin. Αποτελεί το 10% των συνολικών λεμφωμάτων και αποτελεί μόλις το 0,5% επί του συνόλου των περιπτώσεων καρκίνου. Η διάγνωση είναι συχνότερη σε νέα άτομα (20-34 ετών), ωστόσο εμφανίζει και μία δεύτερη υψηλή συχνότητα διάγνωσης στους ηλικιωμένους ασθενείς (70-80 έτη).
Συμπτώματα
Η νόσος εκδηλώνεται συνήθως σταδιακά. Η πιο συχνή εικόνα περιλαμβάνει την ασυμπτωματική διόγκωση λεμφαδένων ή την παρουσία διογκωμένου λεμφαδένα μεσοθωρακίου σε ακτινογραφία θώρακα. Στο 40% των ασθενών μπορεί να εκδηλωθούν ανεξήγητος πυρετός, νυχτερινοί ιδρώτες ή ανεξήγητη απώλεια βάρους (Β συμπτώματα). Σπανιότερα, μπορεί να προηγείται έντονος κνησμός.
Διάγνωση
Για τη διάγνωση του νοσήματος, όπως και σε όλες τις περιπτώσεις λεμφωμάτων, είναι απαραίτητη η χειρουργική αφαίρεση λεμφαδένα και η εκτέλεση βιοψίας. Σε ειδικές μόνο περιπτώσεις η διάγνωση μπορεί να γίνει και από τη βιοψία οστού/μυελού. Για τη θεραπεία είναι απαραίτητη η χορήγηση συστηματικής χημειοθεραπείας.
Μη Hodgkin Λεμφώματα
Τα μη Hodgkin λεμφώματα αποτελούν μία ετερογενή ομάδα νοσημάτων σε σχέση με την ηλικιακή τους κατανομή, τις κλινικές εκδηλώσεις, την πορεία, την επιλογή θεραπείας και την πρόγνωση τους. Διαχωρίζονται σε επιθετικά και μη επιθετικά λεμφώματα.
Επιθετικά Λεμφώματα
Τα επιθετικά λεμφώματα εξελίσσονται γρήγορα με ταχεία διόγκωση των λεμφαδένων και εκδήλωση Β συμπτωμάτων (απώλεια βάρους, πυρετός, νυχτερινοί ιδρώτες). Μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά επιθετικά λεμφώματα είναι το διάχυτο λέμφωμα από μεγάλα κύτταρα, το λέμφωμα Burkitt και το λεμφοβλαστικό λέμφωμα από πρόδρομα Β ή Τ λεμφοκύτταρα.
Μη Επιθετικά Λεμφώματα
Τα μη επιθετικά λεμφώματα ακολουθούν μία αργή εξέλιξη και με σταδιακή διόγκωση των λεμφαδένων επί μήνες ή και χρόνια. Μπορεί να συνυπάρχουν διόγκωση ήπατος ή σπληνός, καθώς και διαταραχές κυττάρων του αίματος (κυτταροπενίες).
Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι το οζώδες λέμφωμα, η χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία και το σπληνικό λέμφωμα οριακής ζώνης.
Είναι αξιοσημείωτο ότι υπάρχουν περιπτώσεις μη επιθετικών λεμφωμάτων, όπου αρκεί η απλή παρακολούθηση χωρίς ανάγκη θεραπείας, σε αντίθεση με τα επιθετικά λεμφώματα, όπου πάντα χορηγείται συστηματική χημειοθεραπεία.