Καρκίνος Κεφαλής και Τραχήλου
Ο καρκίνος κεφαλής και τραχήλου αναφέρεται σε μία ομάδα σπάνιων νεοπλασμάτων που αναπτύσσονται στη στοματική κοιλότητα, συμπεριλαμβανομένης της γλώσσας, των σιελογόνων αδένων των ούλων και των χειλιών, στη ρινική κοιλότητα και τα ιγμόρεια, στο φάρυγγα και το λάρυγγα, καθώς επίσης στο δέρμα και τους λεμφαδένες της κεφαλής και του λαιμού.
Αντίθετα, στην ομάδα αυτή δεν συγκαταλέγονται τα νεοπλάσματα του εγκεφάλου, των οφθαλμών, του θυρεοειδούς αδένα, του οισοφάγου και της τραχείας.
Πρόκειται για μια ομάδα σπάνιων καρκίνων που αντιπροσωπεύουν περίπου το 4% όλων των κακοηθειών.
Η αντιμετώπιση του καρκίνου της κεφαλής και του τραχήλου εξαρτάται από την έγκαιρη ανίχνευσή του, καθώς χάρη σε νέα φάρμακα που έχουν αναπτυχθεί, η πρόγνωση είναι πολύ καλή.
Τύποι καρκίνου κεφαλής και τραχήλου
Στη πλειονότητά τους (περίπου 90%) οι καρκίνοι κεφαλής και τραχήλου είναι πλακώδη καρκινώματα, που έχουν ως αφετηρία τα πλακώδη κύτταρα που επενδύουν τη στοματική και τη ρινική κοιλότητα. Άλλοι τύποι καρκίνου κεφαλής και τραχήλου περιλαμβάνουν αδενοκαρκινώματα, μελανώματα και σαρκώματα.
Αίτια και παράγοντες κινδύνου
Τα ακριβή αίτια που προκαλούν καρκίνο στην κεφαλή και τον τράχηλο δεν έχουν ακόμα διευκρινιστεί, ωστόσο, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εκδήλωσης της νόσου, όπως το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και οι ιοί των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV).
Η συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου κεφαλής και τραχήλου αυξάνεται με την ηλικία. Αν και οι περισσότεροι ασθενείς είναι μεταξύ 50 και 70 ετών, η συχνότητα εμφάνισης σε νεαρότερα άτομα βαίνει αυξανόμενη και συνδέεται με καρκίνο που προκαλείται από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV).
Ο καρκίνος της κεφαλής και του τραχήλου είναι συχνότερος μεταξύ των ανδρών αντανακλώντας το κάπνισμα ως κυρίαρχα ανδρική συνήθεια επί δεκαετίες (κάτι που τείνει να ανατραπεί τα τελευταία χρόνια), ενώ και η στοματική μόλυνση από τον ιό HPV είναι πιο συχνή στους άνδρες.
Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι οι παρακάτω:
Οικογενειακό ιστορικό
Διατροφή πλούσια σε ζωικά λίπη και πτωχή σε φυτικές ίνες
Μεγάλη έκθεση στον ήλιο, η οποία σχετίζεται με τον καρκίνο των χειλιών
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η οποία ευνοεί την πρόκληση καρκίνου του λάρυγγα και του φάρυγγα
Έκθεση σε ακτινοβολία, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο των σιελογόνων αδένων
Λευκοπλακία και ερυθροπλακία, προκαρκινικές καταστάσεις κατά τις οποίες λευκωπές κι ερυθρές κηλίδες εμφανίζονται στη στοματική κοιλότητα
Συμπτώματα
Ο καρκίνος της κεφαλής και του τραχήλου εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, ανάλογα με τη θέση και την έκταση του όγκου. Τα πιο κοινά σημάδια και συμπτώματα είναι τα εξής:
- Ασυμπτωματική μάζα στο λαιμό
- Επώδυνη εξέλκωση του βλεννογόνου
- Ορατή βλάβη του βλεννογόνου (π.χ. λευκοπλακία, ερυθροπλακία)
- Αλλαγή στη φωνή
- Βραχνάδα
- Δυσφαγία
- Μούδιασμα ή παράλυση των μυών του προσώπου
- Δυσοσμία του στόματος
- Ωταλγία
- Πονόλαιμος που δεν υποχωρεί
- Δυσκολία στην κατάποση
- Αλλαγή στη φωνή
- Οίδημα στη γνάθο
- Ασυνήθιστη αιμορραγία ή πόνος στο στόμα, το λαιμό ή τη μύτη
Τα παραπάνω τα συμπτώματα μπορεί να προκύψουν όχι απαραίτητα από καρκίνο αλλά κι από άλλες, καλοήθεις καταστάσεις. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να αξιολογούνται από έμπειρο και εξειδικευμένο ιατρό (ΩΡΛ) προκειμένου να τίθεται η ορθή διάγνωση και να επιλέγεται η ενδεδειγμένη θεραπεία.