Καρκίνος Ενδοκρινών Αδένων
Ο καρκίνος των ενδοκρινών αδένων αναφέρεται σε μια ομάδα σπάνιων και αρκετά διαφορετικών τύπων καρκίνου που αναπτύσσονται στους ενδοκρινείς αδένες του οργανισμού, όπως ο θυρεοειδής, οι παραθυρεοειδείς και τα επινεφρίδια, οι οποίοι εκκρίνουν ορμόνες ζωτικής σημασίας για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού.
Ο πιο συχνός τύπος καρκίνου ενδοκρινών αδένων είναι ο καρκίνος του θυρεοειδούς, ο οποίος έχει πολύ καλή πρόγνωση και υψηλά ποσοστά ίασης. Άλλοι τύποι καρκίνου, όπως των παραθυρεοειδών και των επινεφριδίων, είναι πολύ πιο σπάνιοι, όπως επίσης και κάποια καρκινικά σύνδρομα, όπως τα Σύνδροµα Πολλαπλής Ενδοκρινικής Νεοπλασίας (Multiple Endocrine Neoplasia Syndromes MEN-I & MEN-II).
Καρκίνος του θυρεοειδούς
Ο θυρεοειδής είναι ένας αδένας μπροστά από τον τράχηλο, σε σχήμα πεταλούδας, ο οποίος παράγει ζωτικής σημασίας ορμόνες (τριιωδοθυρονίνη Τ3, θυροξίνη Τ4) που ρυθμίζουν λειτουργείες, όπως ο μεταβολισμός, οι καύσεις και η ανάπτυξη.
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς μπορεί να προβλεφθεί αν υπάρχει τακτικός έλεγχος του θυρεοειδούς αδένα ή να αντιμετωπιστεί με εξαιρετικά αποτελέσματα εφόσον διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο.
Τύποι καρκίνου του θυρεοειδούς
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς διακρίνεται σε:
- Καρκίνωμα, ο συχνότερος υποτύπος καρκίνου του θυρεοειδούς που ξεκινά από τα θυλακιώδη κύτταρα
- Μυελοειδές καρκίνωμα, που έχει ως βάση τα παραθυλακιώδη κύτταρα
- Θηλώδης καρκίνος
- Θυλακιώδης καρκίνος
- Καρκίνος θυρεοειδούς εκ των κυττάρων Hürthle
- Μυελοειδής καρκίνος
- Αναπλαστικός
- Αδιαφοροποίητος καρκίνος
- Λέμφωμα θυρεοειδούς
Αίτια και παράγοντες κινδύνου
Τα ακριβή αίτια του καρκίνου του θυρεοειδούς παραμένουν άγνωστα, ωστόσο υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που ενισχύουν τον κίνδυνο εκδήλωσής του:
Έκθεση σε ακτινοβολία
Κληρονομικότητα
Η ύπαρξη οικογενειακού ιστορικού ή κληρονομικές γενετικές καταστάσεις, όπως η οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση ή το σύνδρομο Cowden, αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του θυρεοειδούς.
Παχυσαρκία
Παθήσεις του θυρεοειδούς
Θυρεοειδικοί όζοι, πολυοζώδης βρογχοκήλη ή φλεγμονή του θυρεοειδούς (θυρεοειδίτιδα).
Συμπτώματα
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αδένα σπάνια δίνει συμπτώματα σε πρώιμο στάδιο και συνήθως ανιχνεύεται τυχαία σε κάποιο έλεγχο για όζους ή βρογχοκήλη. Όταν δίνει συμπτώματα, αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
• ανάπτυξη όζων
• βραχνή φωνή
• πρησμένους αδένες στο λαιμό
• δυσκολία στην αναπνοή και στην κατάποση
• πονόλαιμο
• επίμονο βήχα χωρίς προφανή λόγο
Καρκίνος των παραθυρεοειδών
Οι παραθυρεοειδείς αδένες είναι τέσσερις αδένες μεγέθους μπιζελιού που βρίσκονται πίσω από τον θυρεοειδή αδένα και παράγουν μια ορμόνη που βοηθά στον έλεγχο της ποσότητας ασβεστίου στο αίμα.
Ο καρκίνος των παραθυρεοειδών αδένων είναι εξαιρετικά σπάνιος και απαιτεί ιδιαίτερη γνώση και εξειδίκευση στη διάγνωση κι αντιμετώπισή του. Οι κακοήθεις όγκοι των παραθυρεοειδών συχνά διαγιγνώσκονται λανθασμένα ως καλοήθεις και αντιμετωπίζονται με εσφαλμένη θεραπευτική προσέγγιση.
Συνήθως, ο καρκίνος του παραθυρεοειδούς δεν ανακαλύπτεται εγκαίρως και η διάγνωσή του γίνεται όταν έχει ήδη επεκταθεί σε γύρω δομές όπως ο θυρεοειδής αδένας.
Συμπτώματα
Ο καρκίνος των παραθυρεοειδών χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλά επίπεδα παραθυρεοειδικής ορμόνης (συνήθως πάνω από 5 φορές το ανώτερο όριο των φυσιολογικών τιμών) και ασβεστίου. Άλλα συμπτώματα που μαρτυρούν την ύπαρξη όγκου στους παραθυρεοειδείς αδένες μπορεί να είναι τα εξής:
• Ψηλάφηση αρκετά σκληρής μάζα στο λαιμό
• Υπερβολική ούρηση
• Υπερβολική δίψα
• Κόπωση
• Πόνος στα οστά
Καρκίνος των επινεφριδίων
Τα επινεφρίδια είναι ορμόνες με σχήμα τριγωνικό βρίσκονται πάνω από κάθε νεφρό. Βασική τους αποστολή είναι η παραγωγή ορμονών που ρυθμίζουν τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, της αντίδρασης στο στρες, της καταπολέμησης φλεγμονών και της διάσπασης των λιπών για την παραγωγή σακχάρων στο ήπαρ.
Τύποι καρκίνου των επινεφριδίων
Οι όγκοι των επινεφριδίων μπορεί να είναι καλοήθεις ή κακοήθεις με τους τελευταίους να είναι ιδιαίτερα σπάνιοι.
Οι κύριοι τύποι καρκίνου των επινεφριδίων είναι οι εξής:
Καρκίνος του φλοιού των επινεφριδίων
Διακρίνεται σε λειτουργικούς όγκους, οι οποίοι παράγουν ορμόνες, όπως κορτιζόλη, ανδρογόνα ή αλδοστερόνη, και μη λειτουργικούς, που δεν είναι παραγωγικοί.
Κακόηθες φαιοχρωμοκύττωμα
Όγκος που σχηματίζεται όχι στο φλοιό αλλά στο μυελό των επινεφριδίων.
Κακόηθες παραγαγγλίωμα
Σπάνιος όγκος που έχει ως αφετηρία τα κύτταρα του περιφερικού νευρικού συστήματος και ομοιάζει με το φαιοχρωμοκύττωμα.
Επινεφρίδια
Συχνή εστία δευτεροπαθών μεταστατικών εστιών από άλλες κακοήθειες όπως ο καρκίνος του πνεύμονα .
Βασικοί τύποι καλοήθων όγκων
Οι βασικοί τύποι καλοήθων όγκων των επινεφριδίων είναι οι εξής:
- Αδενώματα
- Καλοήθη φαιοχρωμοκυττώματα
- Καλοήθη παραγαγγλιώματα