Ακτινοθεραπεία
Η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιεί εστιασμένες, υψηλής ενέργειας δέσμες φωτονίων για την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων, προκαλώντας βλάβη στο γενετικό τους υλικό (DNA). Χρησιμοποιείται τόσο αυτόνομα, όσο και σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες, είτε για τη συρρίκνωση συμπαγών όγκων πριν τη χειρουργική τους εξαίρεση ή για την καταστροφή τυχόν καρκινικών κυττάρων που έχουν παραμείνει στο σώμα μετά από χειρουργική επέμβαση ή άλλες θεραπείες.
Η ακτινοθεραπεία απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό προκειμένου να επιτευχθεί η βέλτιστη στόχευση του όγκου με τη μικρότερη δυνατή επίπτωση στους περιβάλλοντες, υγιείς ιστούς.
Στο Διεθνές Ογκολογικό Κέντρο, ομάδα ειδικών επιστημόνων, αποτελούμενη από Ακτινοθεραπευτή, Ακτινοφυσικό και Τεχνολόγο Ακτινοθεραπείας, Ογκολόγο και Νοσηλευτές, πραγματοποιούν τον σχεδιασμό και την εκτέλεση της θεραπείας, σε συνεργασία με τον θεράποντα Χειρουργό και υπό την καθοδήγηση του Ογκολογικού Συμβουλίου. Η μεγάλη πείρα και εξειδίκευση της Επιστημονικής Ομάδας συμβάλλει στην παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου, επιτυγχάνοντας το βέλτιστο θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Το Διεθνές Ογκολογικό Κέντρο ενσωματώνει την πολυετή εμπειρία και γνώση του τμήματος Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας και Στερεοτακτικής Ακτινοχειρουργικής του Ιατρικού Διαβαλκανικού προσφέροντας νέες δυνατότητες κι επιλογές θεραπείας για τους ογκολογικούς ασθενείς. Το τμήμα λειτουργεί από το 2001, έχοντας διενεργήσει περισσότερες από 700.000 ιατρικές πράξεις, εφαρμόζοντας τα πιο σύγχρονα διεθνή πρωτόκολλα θεραπείας και καλύπτοντας θεραπευτικά όλο το φάσμα των πρωτοπαθών και δευτεροπαθών όγκων.
Τύποι ακτινοθεραπείας
Η ακτινοθεραπεία μπορεί να χορηγηθεί με διάφορους τρόπους. Ο πιο κοινός τύπος ακτινοθεραπείας είναι η εξωτερική ακτινοβολία, η οποία χρησιμοποιεί ακτίνες Χ υψηλής ενέργειας που παρέχονται έξω από το σώμα.
Στο Διεθνές Ογκολογικό Κέντρο παρέχονται όλες οι σύγχρονες τεχνικές ακτινοθεραπείας, όπως:
- Βραχυθεραπεία
- Τρισδιάστατη σύμμορφη ακτινοθεραπεία (3D CONFORMAL RT)
- Διαμορφούμενης έντασης δέσμης ακτινοθεραπεία (IMRT)
- Διεγχειρητική ακτινοθεραπεία (IORT)
- Ογκομετρική τοξοειδής ακτινοθεραπεία (VMAT)
- Απεικονιστικά καθοδηγούμενη ακτινοθεραπεία (IGRT)
- Ακτινοθεραπεία πρωτονίων
- Στερεοτακτική ακτινοχειρουργική (SRS) και ακτινοθεραπεία (SBRT)
Εξοπλισμός
Τρεις (3) Γραμμικούς Επιταχυντές τελευταίας γενιάς, που φέρουν ενσωματωμένο σύστημα αξονικού τομογράφου (ConeBeam CT) υποστηρίζοντας την IGRT τεχνική:
- τον EDGE της Varian, για πράξεις στερεοτακτικής ακτινοχειρουργικής με δυνατότητα εκτέλεσης ενδοκρανιακών και εξωκρανιακών ακτινοχειρουργικών θεραπειών. Το υπερσύγχρονο κι εξειδικευμένο αυτό σύστημα είναι το πρώτο, στη Βόρεια Ελλάδα κι επιτρέπει την εκτέλεση μη επεμβατικών ακτινοχειρουργικών θεραπειών με ταυτόχρονο εντοπισμό του όγκου – στόχου σε πραγματικό χρόνο. Η συγκεκριμένη θεραπεία αφορά ασθενείς με όγκους στον εγκέφαλο (καλοήθεις ή κακοήθεις), στον πνεύμονα, τη σπονδυλική στήλη, καθώς και σε άλλα σημεία του σώματος. Ειδικά για τις ενδοκρανιακές θεραπείες, υπάρχει η δυνατότητα να εφαρμοστεί η τεχνική HyperArc, με την οποία επιτυγχάνεται η μέγιστη ακρίβεια στην ταυτόχρονη ακτινοβόληση πολλαπλών όγκων εγκεφάλου.
- τον Halcyon της Varian, με δυνατότητα εκτέλεσης VMAT (Volumetric Modulated Arc Therapy – ογκομετρική τοξοειδής) & IMRT (Intensity Modulate RT – διαμορφούμενης έντασης)
- τον Synergy της Εlekta, με δυνατότητα εκτέλεσης VMAT , IMRT & 3DCRT (3 dimensional conformal RT – τρισδιάστατη σύμμορφη ακτινοθεραπεία). Στο Διεθνές Ογκολογικό Κέντρο εκτελούνται όλες οι σύγχρονες τεχνικές ακτινοθεραπείας IMRT (Intensity Modulated RT – διαμορφούμενης έντασης) και VMAT (Volumetric Modulated Arc Therapy – ογκομετρική τοξοειδής) σε άριστο επίπεδο, επιτυγχάνοντας τη χορήγηση υψηλών δόσεων στον όγκο – στόχο, ανεξάρτητα από την θέση και την περιπλοκότητα του σχήματός του, προφυλάσσοντας ταυτόχρονα τους υγιείς ιστούς.
Σύστημα AlignRT της εταιρείας VisionRT για την SGRT τεχνική (Surface Guided RT – επιφανειακά καθοδηγούμενη ακτινοθεραπεία. Πρόκειται για το κορυφαίο σε εγκαταστάσεις παγκοσμίως σύστημα για την SGRT τεχνική, καθώς και το πρώτο που εγκαταστάθηκε στη Βόρεια. Ελλάδα. Το καινοτόμο αυτό σύστημα συνεχούς επιφανειακής παρακολούθησης του ασθενή, αναγνωρίζει σε πραγματικό χρόνο τη θέση του, ώστε να εξασφαλίζει την μέγιστη ακρίβεια της αρχικής τοποθέτησης του (set-up) αλλά και την ανίχνευση κάθε πιθανής κίνησης κατά τη διάρκεια της θεραπείας, απαραίτητες παραμέτρους για την ορθή εκτέλεση των ενδοκρανιακών και εξωκρανιακών ακτινοχειρουργικών θεραπειών. Παράλληλα, μας δίνει τη δυνατότητα να εκτελούμε θεραπείες σε μέγιστη εισπνοή (Deep inspiration breath hold – DIBH) που βρίσκουν ιδιαίτερη εφαρμογή σε ασθενείς με όγκους του μαστού, προκειμένου να ελαχιστοποιείται η ακτινοβόληση της καρδιάς, αλλά και σε άλλους όγκους οι οποίοι που κινούνται κατά την αναπνοή (όγκοι πνεύμονα, όγκοι άνω κοιλίας).
Σύστημα μεταφόρτισης βραχυθεραπείας HDR Flexitron της ELEKTA, με δυνατότητα εκτέλεσης ενδοκοιλοτικών εφαρμογών απεικονιστικά καθοδηγούμενων με CT. Για το συγκεκριμένο σύστημα χρησιμοποιείται εξειδικευμένο λογισμικό υπολογισμού (Oncentra Brachy). Η βραχυθεραπεία βρίσκει εφαρμογή κυρίως σε γυναικολογικούς όγκους. Το σύστημα προσφέρει:
- Παρηγορητική θεραπεία
- Μέγιστο θεραπευτικό αποτέλεσμα
- Προστασία των υγιών ιστών
- Ελαχιστοποίηση παρενεργειών
- Αποφυγή ακρωτηριαστικών επεμβάσεων
- Ενδοϊστική βραχυθεραπεία προστάτη (το μοναδικό κέντρο στη Βόρεια Ελλάδα).
Εξειδικευμένο για ακτινοθεραπευτική χρήση αξονικός τομογράφος DISCOVERY RT gen 2 της General Electric, ο οποίος επιτρέπει την εξυπηρέτηση ακόμα και υπέρβαρων ασθενών.
Βραχυθεραπεία
Η βραχυθεραπεία αφορά στην τεχνική εσωτερικής ακτινοβόλησης μέσω της τοποθέτησης ραδιενεργού πηγής εντός μέσα στον όγκο, ώστε να του χορηγηθεί συγκεκριμένη, υψηλή δόση ακτινοβολίας. Σε αντίθεση με τη συμβατική ακτινοθεραπεία, όπου η ακτινοβολία χορηγείται εξωτερικά μέσω Γραμμικών Επιταχυντών, στη βραχυθεραπεία χορηγείται ακτινοβολία εσωτερικά με την μικρή σε διάρκεια (βραχεία) εμφύτευση ραδιενεργών πηγών.
Η βραχυθεραπεία επιτρέπει την απευθείας χορήγηση ακιτινοβολίας στον όγκο του ασθενούς, περιορίζοντας την επίπτωση σε υγιείς ιστούς. Αποτελεί μια καλή θεραπευτική επιλογή, στις περιπτώσεις εύκολα προσβάσιμων όγκων, με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, όπως διάφοροι τύποι γυναικολογικού καρκίνου.
Στερεοτακτική ακτινοχειρουργική – ακτινοθεραπεία
Η στερεοτακτική ακτινοχειρουργική κι ακτινοθεραπεία (SRS/ SBRT) είναι σύγχρονες τεχνικές που χρησιμοποιούν πολλές δέσμες ακτινοβολίας, εστιασμένες με ακρίβεια, για τη θεραπεία όγκων και άλλων προβλημάτων στον εγκέφαλο, τον αυχένα, τους πνεύμονες, το ήπαρ, τη σπονδυλική στήλη και άλλα μέρη του σώματος.
Τι είναι
Δεν συνιστούν χειρουργική επέμβαση με την παραδοσιακή έννοια γιατί δεν περιλαμβάνουν τομές. Αντίθετα, χρησιμοποιούν τρισδιάστατη απεικόνιση για να κατευθύνουν υψηλές δόσεις ακτινοβολίας στην περιοχή του όγκου με ελάχιστη επίδραση στον περιβάλλοντα υγιή ιστό.
Πώς λειτουργεί
Όπως και άλλες μορφές ακτινοβολίας, η στερεοτακτική ακτινοχειρουργική και ακτινοθεραπεία λειτουργεί καταστρέφοντας το DNA των υπό στόχευση κυττάρων, τα οποία έτσι χάνουν την ικανότητα να αναπαραχθούν, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των όγκων.
Πότε ενδείκνυται
Η στερεοτακτική ακτινοχειρουργική αφορά σε όγκους τόσο καλοήθεις όσο και κακοήθεις, είτε μόνη της είτε ως συμπληρωματική της χειρουργικής εξαίρεσης του όγκου. Οι καλοήθεις όγκοι, περιλαμβάνουν τύπους, όπως το ακουστικό νευρίνωμα, το μηνιγγίωμα, το αδένωμα της υπόφυσης.
Στους κακοήθεις περιλαμβάνονται πρωτοπαθείς όγκοι, αλλά και δευτεροπαθείς, όπως είναι οι εγκεφαλικές μεταστάσεις καρκίνων που έχουν ως αφετηρία κάποιο άλλο σημείο του σώματος και έχουν εξαπλωθεί στον εγκέφαλο, μια πολύ συχνή κατάσταση στους ασθενείς με καρκίνο.
Η εν λόγω τεχνική, έρχεται να υποκαταστήσει την συμβατική, ολοκρανιακή ακτινοθεραπεία μειώνοντας κατά πολύ τις παρενέργειές της, όπως απώλεια μνήμης, επιπτώσεις στις ανώτερες νοητικές τους λειτουργίες, αλωπεκία, κ.λπ.
Η διαδικασία
Η διαδικασία της θεραπείας είναι πολύ απλή, ανώδυνη και σύντομη. Ο ασθενής ξαπλώνει στο ειδικό κρεβάτι και ο εγκέφαλός του ακτινοβολείται εστιασμένα από ένα μηχάνημα που περιστρέφεται γύρω του. Τίποτα δεν αγγίζει τον ασθενή κι αυτός είναι ένας ακόμα παράγοντας που συμβάλει στην ηρεμία του καθ’ όλη τη συνεδρία. Δεν χρειάζεται να τοποθετηθούν επεμβατικά τα ειδικά πλαίσια της κλασικής ακτινοθεραπείας και ο ασθενής απλά φορά μια μάσκα κατά τη διάρκεια της συνεδρίας.
Αποτελέσματα
Τα αποτελέσματά της στερεοτακτικής ακτινοχειρουργικής κι ακτινοθεραπείας είναι εφάμιλλα της χειρουργικής εξαίρεσης του όγκου, την οποία και μπορεί να υποκαταστήσει σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως όταν π.χ. ο ασθενής δεν έχει καλή γενική κατάσταση υγείας και αδυνατεί να χειρουργηθεί, όταν ο όγκος δεν είναι προσβάσιμος για το χειρουργό ή όταν έχουμε πολλαπλούς όγκους και δεν είναι δυνατό να υποβληθεί ο ασθενείς σε αντίστοιχα πολλαπλές χειρουργικές επεμβάσεις.
Πλεονεκτήματα
Η στερεοτακτική ακτινοχειρουργική κι ακτινοθεραπεία είναι πολύ εστιασμένες τεχνικές, με πολύ μεγάλη ακρίβεια. Επίσης, περιλαμβάνουν πολύ υψηλή θεραπευτική δόση, με αυξημένη ικανότητα καταστροφής καρκινικών όγκων, χωρίς να πλήττονται οι γύρω υγιείς ιστοί. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα λιγότερες παρενέργειες και καλύτερη ποιότητα ζωής για τους ασθενείς.
Διάρκεια
Οι θεραπείες πραγματοποιούνται σε μικρό αριθμό (1 ως 5) συνεδριών, δίχως να επηρεάζουν τη φυσιολογική ζωή των ασθενών κι εξοικονομώντας χρόνο για τη χορήγηση κι άλλου τύπου θεραπειών, όπως χημειοθεραπεία κι ανοσοθεραπεία.
Έκαστη συνεδρία διαρκεί από 15 ως 30 λεπτά, χωρίς να ταλαιπωρηθεί ο ασθενής και χωρίς να αγχώνεται.
Η διαδικασία
Πριν την εφαρμογή της εν λόγω θεραπείας, πραγματοποιείται πάντα αξονική τομογραφία για να είμαστε απόλυτα εστιασμένοι και βέβαιοι γι’ αυτό που προσφέρουμε. Η διαδικασία της θεραπείας είναι πολύ απλή, ανώδυνη και σύντομη: Ο ασθενής ξαπλώνει στο ειδικό κρεβάτι και ο εγκέφαλός του ακτινοβολείται εστιασμένα από ένα μηχάνημα που περιστρέφεται γύρω του. Τίποτα δεν αγγίζει τον ασθενή κι αυτός είναι ένας ακόμα παράγοντας που συμβάλει στην ηρεμία του καθ’ όλη τη συνεδρία. Δεν χρειάζεται να τοποθετηθούν επεμβατικά τα ειδικά πλαίσια της κλασικής ακτινοθεραπείας και ο ασθενής απλά φορά μια μάσκα κατά τη διάρκεια της συνεδρίας.
Εξοπλισμός
Το νέο Διεθνές Ογκολογικό Κέντρο λειτουργεί το πρώτο, στη Βόρεια Ελλάδα, υπερσύγχρονο ακτινοχειρουργικό σύστημα EDGE της εταιρείας Varian, προσφέροντας νέες δυνατότητες και επιλογές στη θεραπεία των ογκολογικών ασθενών.
Το υπερσύγχρονο κι εξειδικευμένο αυτό σύστημα επιτρέπει την εκτέλεση μη επεμβατικών ακτινοχειρουργικών θεραπειών (SRS/ SBRT) με ταυτόχρονο εντοπισμό του όγκου – στόχου σε πραγματικό χρόνο. Η συγκεκριμένη θεραπεία αφορά ασθενείς με όγκους στον εγκέφαλο (καλοήθεις ή κακοήθεις), στον πνεύμονα, τη σπονδυλική στήλη, καθώς και σε άλλα σημεία του σώματος. Ειδικά για τις ενδοκρανιακές θεραπείες, υπάρχει η δυνατότητα να εφαρμοστεί η τεχνική HyperArc, με την οποία επιτυγχάνεται η μέγιστη ακρίβεια στην ταυτόχρονη ακτινοβόληση πολλαπλών όγκων εγκεφάλου.